Güven AÇIK-MENTOR
Gayrimenkul sektöründe edinmiş olduğum 21 yıllık deneyim ve bilgi birikimimi, Blog yazılarımla sizlerle paylaşıyorum.
Borçlar Kanunu 520. Madde Kimi İlgilendiriyor?
Yeni Borçlar Kanunu tüm Gayrimenkul Danışmanlarını çok yakından ilgilendirir.
Bilenler bilir YBK’nın 520 ile 525. Maddeleri Simsarlık konusunu kapsar.
“Simsarlık” ile benim ne ilgim var diyorsanız, yanılıyorsunuz!
Daha önce Tellallık olarak adlandırılan Emlak Komisyonculuğu YBK’da Simsarlık olarak tanımlandı.
Simsar kelimesinin TDK’da şu şekilde yazıyor; “Komisyoncu”
Taraflar arasında sözleşme kurulmasını sağlayan kimseler bu işten belli bir komisyon kazanıyor. Bu işi yapan kimseler Simsar oluyor. Yapılan işe de Simsarlık deniyor.
Biz kendi aramızda Simsar’a Gayrimenkul Danışmanı veya Emlakçı, Emlak Komisyoncusu, Emlak Müşaviri, Gayrimenkul Aracılık Hizmeti verenler diyoruz.
Sizden ricam Yeni Borçlar Kanununun bizi bağlayan 520. Maddesinden 525. Maddesine kadar bir okuyun. Uzun değil. Beş dakikada okursunuz.
Ben burada size bu konuda bazı bilgiler aktarmak istiyorum;
Simsarlık Vekalet Sözleşmesinin bir türü olarak tanımlıdır. “Bir sözleşmenin kurulması fırsatını sunma veya sözleşmenin kurulmasına aracılık etme işi şeklinde ve vekalet sözleşmesinin özel bir türü” olarak bilinmekteydi.
Ancak vekalet sözleşmesinde vekilin ücreti hak edebilmesi için yapılan faaliyetin olumlu olarak sonuçlanması şartı aranmazdı. Vekilin ücreti hak edebilmesi; iş sahibinin istediği sözleşmenin kurulması şartına bağlıydı. Ayrıca vekilin yaptığı harcamalar iş verenden tahsil edilebiliyordu. Şimdi bu ücretleri talep edilebilmesi için vekalet sözleşmesinde detaylı olarak yazılması gerekiyor.
Ücret (komisyon) gayrimenkul/emlak aracılık hizmetinin ANA unsurudur. Bu ücret eğer belirlenmemişse, eğer bir TARİFE varsa, ücret bu tarifeye göre mahkemece belirlenir. Ancak, bu ilişkide bir sözleşme yoksa, aracılık yapan Simsar söz konusu hizmeti verdiğini ispat ederse, kanıtlarsa teamüle göre hangi ücret ödeniyorsa mahkeme bu yönde karar verir.
Madde 520- Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması (satış vaadi) imkanının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması (imzalanması) halinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir.
Simsarlık sözleşmesinde kural olarak Vekalete ilişkin hükümler uygulanır.
6098 sayılı Yeni Borçlar Kanunun 520. maddesine göre Simsarlık Sözleşmesi; simsarın taraflar arasında (alıcı – satıcı) bir sözleşme kurulması imkanının hazırlanmasını yahut kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması halinde ücrete hak kazanacağı sözleşmedir.
Bu bağlamda Simsar, sözleşmenin kurulması için her iki tarafı bir araya getirmek suretiyle, sözleşmenin kurulması imkanını hazırlamakta veya kurulmasına aracılık etmektedir.
SİMSARIN YASAL BORÇLARI
Simsarlık sözleşmesinin imzalanmasından sonra, simsarın sözleşmeye dayalı borçları doğar. Bu borçlar kanunun 520 ile 523. maddeleri birlikte;
- Sözleşmenin yapılması imkanını hazırlamak veya sözleşmenin kurulmasına aracılık etmek
Simsarlık sözleşmesinin tanımlandığı 520. madde 1. fıkrası uyarınca simsar, simsarlık sözleşmesi kapsamında müvekkiline karşı sözleşmenin yapılması imkanını hazırlamak yahut sözleşmenin kurulmasına aracılık etmek borcuna sahiptir. Bu borç sözleşmeye esas teşkil eden edim niteliğindedir. - Müvekkilin menfaatini koruma
Simsarın haklarını kaybetmesi başlıklı 523. maddede simsara, işvereni aleyhine hareket etmeme borcu yüklenmiştir. Söz konusu durumun en bariz hali, simsarın karşı taraftan dürüstlük kuralına aykırı olarak ücret almasıdır. Simsar, sözleşme kapsamında iki tarafla da anlaşma yapan ve bunlardan ücret alacak olan bir aracı olması halinde, simsarın taraflardan birini kayıracak şekilde davranması, sözleşmeden doğacak haklarını kaybetmesine neden olur.
SİMSARIN YASAL HAKLARI
Simsarlık sözleşmesinin imzalanmasından sonra, simsarın söz konusu sözleşmeye dayalı olarak borçları oluşur. Bu borçlarına karşılık bazı haklara da sahip olur. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 520. ve devamındaki maddeler ile birlikte değerlendirildiğinde;
- Masraflarını talep etme hakkı
Simsarlık sözleşmesinde simsarın yapacağı harcamaların kendisine ödeneceği karar altına alınmışsa, simsarlık faaliyeti sözleşmenin kurulmasıyla sonuçlanmasa bile giderler simsara ödenir. Diğer taraftan faaliyetten sonuç alınamaması ve sözleşmede de bir madde ile bağlanmamış ise harcamalar simsarın üzerinde kalır - Ücret talep etme hakkı
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 522. maddesine göre ücret, sözleşmede belirtilmemişse tarifeye, tarife yoksa teamüle göre belirlenir. Ücretle yapılan aracılıkta aksine düzenleme yoksa, aracı sözleşmenin kurulması ile ücrete hak kazanır.
- Masraflarını talep etme hakkı
Umarım bu yazıyı okuduktan sonra kanun karşısında nerede olduğunuzu daha iyi anlamışınızdır. Bu işler Yönetmelikle falan çözülmez. En kısa zamanda Lisanslı Gayrimenkul Danışmanlığı Kanunu çıkarılmalıdır.
Kendimizi kandırmaktan vazgeçmemiz gerekir. Bu işler Mesleki Yeterlilik Belgesi ile çözülemeyecek durumdadır.
Hepinize güzel bir hafta sonu ve bol kazançlar diliyorum.
Güven AÇIK
Blog Üyeliği için Tıklayın.
Okumanız için Diğer Blog Yazılarımız
En Önemli Ziyaret Hangisi
Sizce en önemli ziyaret hangisi? Gayrimenkul danışmanları için mülk sahibi grüşmeleri önemlidir. Ancak bunlardan bir tanesi açık ara önemlidir. Ayrıntılar yazımda.
Son 90 Gün
2024 yılının son 90 günü içindeyiz. Kalan son 90 günü nasıl kullanman gerektiğini hakkında bir fikrin yoksa, bu yazımı okumanı tavsiye ediyorum.
Nasıl Başarabiliriz
Geçen hafta gayrimenkul sektörü hakkında yazdıklarıma fazlasıyla geri dönüş aldım. Bu yazımda Nasıl Başarabiliriz e değimek istedim.